Kocaeli merkezli 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin üzerinden 26 yıl geçti. Saat 03.02’de 45 saniye süren depremde 18 bin 373 kişi hayatını kaybetti; 48 bin 901 kişi yaralandı, yüzlerce insan sakat kaldı. Merkezdeki Gölcük’te deprem şehitlerini anmak ve deprem gerçeğine dikkat çekmek amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlendi. Kavaklı Sahili’nde kurulan stantta vatandaşlar bilgilendirildi. Program, Kuran-ı Kerim tilaveti ve dualarla başladı; Gölcük Belediye Başkanı Ali Yıldırım Sezer, kaybedilen canların geri gelmeyeceğini vurgulayarak, “Yıkılan binalar gayretle yeniden inşa edilebilir; ancak kaybettiğimiz canlar geri gelmiyor. 26 yılda çok şey yapıldı, kentsel dönüşüm devam ediyor. Hükümet konağı ve yeni devlet hastanemiz tamamlanıyor. Depremde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza rahmet diliyorum. Allah bir daha ülkemize böyle acılar yaşatmasın.” dedi.
150 bin bağımsız birimin dönüştürülmesi gerekiyor, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın deprem bilincinin sadece afet sonrası değil, öncesinde de hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti. Büyükakın, “Deprem öldürmez, binalar öldürür. Hem uygulanmada hem de zamanında dönüşüm için çalışmalıyız. Kentimizde toplam 315 bin bina var; bunların 161 bini 1999 öncesi yapıldı. Bu yapıların acil olarak 150 bin bağımsız birimin dönüştürülmesi gerekiyor. Her birine yaklaşık 3 milyon TL hesaplandığında, toplam yaklaşık 450 milyar TL’lik bir kaynak gerektiğini vurguladık. Tek başına belediyenin bütçesiyle bu mümkün değil; planlı ve akıllı bir yaklaşım şart.” ifadelerini kullandı. Ayrıca kentte 15 ayrı noktada kentsel dönüşüm sürüyor; bakanlık ve belediye iş birliğiyle yeni 8 bin konutun dönüşümü için anlaşmalar sağlandı. Vatandaşların kendi inşaatlarını imar düzenlemeleriyle yapmasının önü açılırsa süreç hızlanacak. “Bazı insanlar binalarına duygusal bağ kuruyor; ama depremde binalar yıkıldığında huzur ve güven de yok oluyor. Bu süreçte devlet, belediye ve vatandaş olarak el birliğiyle hareket etmek zorundayız.” diye ekledi.
3.3 milyon konutu dönüştürdük ifadesiyle konuşmasına başlayan AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Sevilay Tuncer, 1999 depreminden bu yana 26 yıl geçtiğini hatırlatarak, “O gece 17 bin 480 vatandaşımızı kaybettik; on binlerce kişi yaralandı. Türkiye’nin dört bir yanında riskli yapıları yeniliyoruz. Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın liderliğinde 3.3 milyon konutu dönüştürdük ve 12 milyon vatandaş güvenli yuvalarına kavuştu. Kocaeli’de de kentsel dönüşüm, altyapı ve kadın yatırımları pek çok projeyle hayata geçti. 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi, afetlere karşı hazırlığın sürekli bir süreç olduğunu bir kez daha gösterdi. Tüm bunlar için devlet, bakanlıklar, belediyeler, STK’lar ve gönüllüler el ele vererek kısa sürede önemli adımlar attı; bir yıl içinde 450 bin konut ve köy evi inşa edip teslim edildi.” dedi.
Akıllı şehir teknolojileri, afet erken uyarı sistemleri, millet bahçeleri ve toplanma alanlarıyla güvenlik sağlıyoruz ve Tuncer, “Afetleri tamamen önlemek mümkün olmasa da yıkımları azaltabiliriz. Depremler, seller, yangınlar ve iklim değişikliği etkileri giderek artıyor. Bu nedenle şehirlerimizi afete dirençli, iklim dostu, kimlikli ve yaşanabilir kılmak önceliğimizdir. Kocaeli ve Gölcük’te bu hedefler doğrultusunda çalışıyoruz. Geçmişte olduğu gibi bugün ve yarın da milletimizin yanında olacağız. Rabbim Türkiye’yi benzer acılarla sınamasın; afet şehitlerimize Allah’tan rahmet, milletimize birli ve güven dolu yarınlar diliyoruz.” şeklinde konuştu.
Risk azaltma planları ve AFAD hakkında konuşan İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, 17 Ağustos ve 6 Şubat depremlerinin ardından Türkiye’nin afet yönetiminde önemli adımlar attığını belirtti. Karaloğlu, “2009 yılında AFAD kuruldu ve bütünleşik afet yönetim sistemi hayata geçirildi. Artık riski önceden tespit edip azaltmak da sistemin önceliği oldu. Türkiye genelinde il risk azaltma planları hazırlandı; hangi kurum hangi riski ne zaman çözecek net olarak belirlendi.” dedi. Ayrıca, AFAD’ın etkinliğini artırmak için hem kamu hem de sivil toplum iş birliğine vurgu yaparak, “100 bin arama kurtarma ekibini kamu ve sivil toplum eliyle oluşturmayı hedefliyoruz. Son olarak yıl sonunda 453 bin konut ve iş yerini hak sahiplerine teslim etmiş olacağız.” diye konuştu. Vatandaşları AFAD gönüllüsü olmaya çağırdı; “E-Devlet üzerinden gönüllü olunabilir; eğitimler online ve yüz yüze olacak. Şu anda yüz binin üzerinde gönüllümüz var ve artırmayı hedefliyoruz.” dedi.
Gölcük’te gönüllüler ve akredite ekipler hakkında bilgi veren Kocaeli İl Afet ve Acil Durum Müdürü Mehmet Emin Koçan, “26 yıl geçti; acılar unutulmaz. Gönüllü ekibimiz ve akredite ekiplerimiz her zaman hazır. Gölcük Arama Kurtarma Derneği çatısı altındaki ekiplerden 2 bine yakın gönüllümüz bulunuyor; ayrıca Türkiye’de ikinci, Kocaeli’nde ilk kadın akredite ekiplerimiz mevcut. Toplum olarak afetlere karşı birlik ve dayanışma içinde olmalıyız. Doğamıza ve su kaynaklarımıza sahip çıkmak, geleceğimize sahip çıkmaktır; suyu israf etmemeli, temiz su kaynaklarını korumalıyız.”
Program sonunda GESOTİM Kadın Arama Kurtarma Timi yeminlerini ederek sertifikalarını aldı. Katılımcılar arasında Japon Deprem Bilim Uzmanı Yoshinori Moriwaki, Kocaeli Valisi İlhami Aktaş, milletvekilleri, protokol üyeleri ve çok sayıda vatandaş yer aldı.
